જો તમને દેશના સૌથી ધનિક રાજ્ય વિશે પૂછવામાં આવે, તો કદાચ તમારી પાસે સાચી માહિતી નહીં હોય. પરંતુ અમે તમને જણાવી દઈએ કે મહારાષ્ટ્ર દેશનું સૌથી ધનિક રાજ્ય છે, જે દેશના કુલ સ્થાનિક ઉત્પાદન (GDP) માં સૌથી વધુ યોગદાન આપે છે. પ્રધાનમંત્રીની આર્થિક સલાહકાર પરિષદ (EAC-PM) ના કાર્યકારી પત્ર અનુસાર, ૨૦૨૩-૨૪ માં રાષ્ટ્રીય GDP માં મહારાષ્ટ્રનો હિસ્સો ૧૩.૩% હતો. આ આંકડો વર્ષ ૨૦૨૦-૨૧ માં ૧૩% કરતા થોડો વધારે છે, પરંતુ ૨૦૧૦-૧૧ માં ૧૫.૨% ની તુલનામાં તેમાં ઘટાડો થયો છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ઘટાડા છતાં, મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય ભારતનું સૌથી મોટું આર્થિક પાવરહાઉસ રહ્યું છે.
ગુજરાતે સારી પ્રગતિ નોંધાવી
જીડીપીની દ્રષ્ટિએ મહારાષ્ટ્ર હજુ પણ મોખરે છે. પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, ગુજરાતે ખૂબ સારી આર્થિક પ્રગતિ પણ દર્શાવી છે. ૨૦૧૦-૧૧માં ભારતના GDPમાં ગુજરાતનો હિસ્સો ૭.૫% હતો, જે ૨૦૨૨-૨૩માં વધીને ૮.૧% થયો. જોકે, રાષ્ટ્રીય સરેરાશની સરખામણીમાં માથાદીઠ આવકની વાત આવે ત્યારે, મહારાષ્ટ્ર ગુજરાત, તેલંગાણા, હરિયાણા અને કર્ણાટક જેવા રાજ્યોથી પાછળ છે. આ રાજ્યો છે જે ૨૦૨૩-૨૪ માં માથાદીઠ આવકમાં મોખરે રહેશે-
સિક્કિમઃ ૩૧૯.૧%
ગોવાઃ ૨૯૦.૭% (૨૦૨૨-૨૩ માટે)
દિલ્હીઃ ૨૫૦.૮%
તેલંગાણાઃ ૧૯૩.૬%
કર્ણાટકઃ ૧૮૦.૭%
હરિયાણાઃ ૧૭૬.૮%
તમિલનાડુઃ ૧૭૧.૧%
મહારાષ્ટ્ર GDP માં સૌથી મોટો ફાળો આપનાર રાજ્ય છે.
મહારાષ્ટ્ર GDPમાં સૌથી વધુ યોગદાન આપતું રાજ્ય બની શકે છે. પરંતુ માથાદીઠ આવકની દ્રષ્ટિએ તે પાછળ છે. આનો અર્થ એ થયો કે વ્યક્તિગત સમળદ્ધિની દ્રષ્ટિએ અન્ય રાજ્યો તેનાથી ઘણા આગળ છે. દેશના આર્થિક વિકાસમાં મહારાષ્ટ્ર હજુ પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. પરંતુ ગુજરાત અને અન્ય રાજ્યોનો ઝડપી વિકાસ વધુ સ્પર્ધાત્મક ભવિષ્ય તરફ ઈશારો કરે છે.
મહારાષ્ટ્ર અહીં પણ જીત્યું
છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં આવેલા એક અહેવાલથી સ્પષ્ટ થયું છે કે નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૪-૨૫ના -થમ ૧૦ મહિનામાં (એ-લિ ૨૦૨૪ થી જાન્યુઆરી ૨૦૨૫) નવી કંપનીઓના નોંધણીના સંદર્ભમાં યુપી દિલ્હીથી આગળ નીકળી ગયું છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, યુપીમાં ૧૫,૫૯૦ નવી કંપનીઓ નોંધાઈ હતી, જ્યારે દિલ્હીમાં આ સંખ્યા ૧૨,૭૫૯ કંપનીઓ હતી. નવી કંપનીઓની નોંધણીની દ્રષ્ટિએ, મહારાષ્ટ્ર ૨૧,૦૦૦ કંપનીઓ સાથે પ્રથમ ક્રમે રહ્યું. આ પછી ઉત્તર પ્રદેશ બીજા સ્થાને છે.
